آزنیک، گزارش می‌دهد؛

نگاهی به آمار کودک‌کشی در ایران/ کودکانی که قربانی خشم والدین شدند

کودکان و نوجوانان نمادهای معصومیت و سادگی هستند، اما اینکه برخی خانواده‌ها فرزندان خود را قربانی آسیب‌های خود می‌کنند بسیار تأسف آور است. سالی نیست که هزاران مورد کودک آزاری و مرگ کودکان در کشور ثبت نشود، آزار‌هایی که از سوی والدین، ناپدری و نامادری رخ می‌دهد. به نظر می‌رسد هنوز در ایران کودکان در برابر خشونت والدین خود هیچ مأمنی ندارند. در ادامه گزارش به جزییات بیشتر در اینباره می‌پردازیم.

 کودک‌کشی و علل آن

به گزارش پایگاه تحلیلی خبری آزنیک، همواره درصدی از قتل‌های خانوادگی مربوط به فرزندکشی است؛ مواردی از این قتل‌ها ریشه در مسائل خانوادگی و مواردی دیگر ریشه در آسیب‌های اجتماعی مانند اعتیاد دارد و هرچند که اکثریت قریب به اتفاق عاملان فرزندکشی از قتل خود پشیمان می‌شوند اما پشیمانی بر خون ریخته‌شده، سودی ندارد. اما کارشناسان، روانشناس و جامعه‌شناس علل متعدد را برای فرزندکشی ذکر کرده‌اند که از جمله آنها می‌توان به نگرش خشونت‌آمیز والدین، مسائل مربوط به سلامت روان والدین، حاشیه‌نشینی، ترحم برای امنیت یا بیماری کودک، مسائل ناموسی یا کلیشه‌های سنتی تابو، اعتیاد و همچنین قتل کودک به خاطر انتقام والدین از یکدیگر و نگرش تلافی‌جویانه، سوءاستفاده جنسی و گاهی حتی فقر و مسائل اقتصادی اشاره کرد. براساس تجارب جهانی، اذیت و آزار و ضرب و شتم مرگبار کودکان اغلب از سوی مردان انجام می‌گیرد که اکثرا والد کودک هستند، عواملی مانند استرس‌های اقتصادی، بیکاری و درآمد کم، مصرف مواد و الکل، انزوای اجتماعی و اختلال روان در این خشونت‌های مرگبار نقش دارند.

مجازات قتل فرزند توسط والدین

قتل فرزند توسط پدر و مادر، به صورت عمدی یا غیر عمدی، جرم بوده و مرتکب را با حکم جرم کشتن بچه توسط والدین، روبرو خواهد کرد. مجازات قتل فرزند، توسط هریک از والدین، در قتل شبه عمد یا خطای محض، پرداخت دیه بوده اما، مجازات قتل عمد فرزند، توسط پدر، دیه و حبس و توسط مادر، اعدام خواهد بود.

افزایش تورم؛ یکی از علل قتل کودکان معلول توسط والدین

باتوجه به یافته‌های به دست آمده، در زمستان ۱۴۰۲، هر ماه یک کودک دارای معلولیت به دست اعضای خانواده خود کشته شد. در اینباره،  مادری در اصفهان دختر ۱۱ ساله خود به نام دایانا آزادمنش را که به اوتیسم متبلا بوده، با ضربات چاقو به قتل رسانده و سپس پیکر او را به آتش کشیده است. پیش‌تر و در بهمن‌ ماه ۱۴۰۲، یک کودک اوتیستیک دیگر به نام شهراد چراغی به دست پدرش به قتل رسید. همچنین، زنی در اسفند ماه سال گذشته، کودک ۱۰ ساله خود را که دارای معلولیت جسمی و ذهنی بود، در خرم‌آباد لرستان به قتل رساند. طوریکه، این زن درباره انگیزه خود از ارتکاب این جنایت گفت: «پسرم به علت معلولیت جسمی و ذهنی دائم اذیتم می‌کرد. من در این سال‌‌ها صبوری کردم اما این روزها آزارها به حدی زیاد شده بود که خودم از نظر روحی به هم ریخته و افسرده شده بودم. برای همین تصمیم به حذف پسرم گرفتم.» 

 بر این اساس جامعه شناسان معتقدند که افزایش شدید نرخ تورم و اجرایی نشدن قانون حمایت از معلولان، یکی از عوامل زمینه‌ای در وقوع این قتل‌ها است.

انگیزه‌های ناموسی و قتل کودکان و نوجوانان 

مهیا دیگر کودک 12ساله‌ای است که سال گذشته به قتل رسید. طوریکه مهیا در خانه با پدر، عمو و برادرش تنها بود. این سه نفر همان روز متوجه ارتباط مهیا با یک پسر جوان می‌شوند، به همین خاطر تصمیم می‌گیرند او را بکشند. پس از این ماجرا پلیس هر سه نفرشان را بازداشت می‌کند، اما پدر مقتول در اعترافاتش اظهار می‌کند که خودش دخترش را به خاطر مسائل ناموسی به قتل رسانده است. با اعتراف پدر این دختر نوجوان، عمو و برادر مقتول آزاد می‌شوند، اما کارشناس پلیس آگاهی براساس بررسی‌هایی که انجام می‌دهد، عنوان می‌کند دو فردی که قدشان بلند بوده به سمت مقتول شلیک کرده‌اند.

کودکان؛ قربانی قتل والدین

اما 29 مرداد  سال گذشته، خبر قتل دختری 9 ساله منتشر شد که به دست پدر خود، جانش را از دست داد. ماجرا از این قرار بود که پدر خانواده پس از بازگشت به خانه با به هم ریختگی خانه رو به رو شده و دختر بچه 9 ساله اش را با ضربات کابل کتک می‌زند. در ادامه، دختربچه نیمه بیهوش روی زمین افتاده تا اینکه ساعت 5 صبح روز بعد، دختربچه شروع به گریه می‌کند  و پدر عصبانی بار دیگر فرزندش را هدف ضربات مرگبار کابل قرار داده که در نتیجه، دختربچه پس از بیهوش شدن، جانش را از دست می‌دهد. 

از طرفی،  قتل پسر 4 ساله با ضربات دمپایی نامادری، قتل دختر خردسال تحت فشار دعوای همسر سوم و چهارم، کتک‌های متینا به دست ناپدری و قتل فجیع نوزاد یک‌ساله توسط پدرش در شرق تهران از‌ دیگر فجایعی به‌شمار می‌روند که از ابتدای سال گذشته تا کنون به وقوع پیوسته است.

راهکار چیست؟

این موارد، تنها چند نمونه‌ای از قتل‌هایی بود که در رسانه‌ها خبر آنها منتشر شده است، اما با این حال آماری رسمی از این دست قتل‌ها وجود ندارد. از این رو باید گفت که آموزش مهارت‌های رفتاری به کودکان و بزرگسالان، بررسی نواقص فرهنگی و اجتماعی مانند تعصبات قومی و قبلیه‌ای موجود در برخی مناطق ایران، فرهنگسازی و خدمات مشاوره به والدین و... همه می‌توانند در پیشگیری از وقوع قتل‌های کودکان و نوجوانان موثر باشند.