خجالتی بودن در دوران کودکی قابل رفع است
به گزارش پایگاه تحلیلی خبری آزنیک، برخی از کودکان، نوجوانان و حتی بزرگسالان در اصطلاح، «خجالتی» هستند. حال، این خجالتی بودن در کودکی به یک صورت بروز میکند، مثل اینکه در برابر غریبهها ساکت میشوند و حرف نمیزنند یا پشت والدین خود پنهان میشوند و در بزرگسالی نیز کمحرف و منزوی میشوند. این افراد کمتر میتوانند دوستان زیادی داشته باشند. خجالتی بودن، یک ویژگی شخصیتی است که از دوران کودکی به صورت ژنتیکی یا محیطی بروز میکند و نباید در افراد، موجب شرمندگی شود؛ در حالی که بسیاری از خجالتی بودن خود معذب و ناراحت میشوند و همین نیز باعث ایزوله شدن بیشتر آنها میشود. به گفته محققان، بیش از نیمی از بزرگسالان خجالتی هستند و نیمی از آنها هم مدعی هستند که از کودکی خجالتی شدهاند. نکته مهم این است که افراد بدانند خجالتی بودن در دوران کودکی قابل رفع و در بزرگسالی نیز قابل درمان است، فقط اینکه کودکان جهت کنار گذاشتن خجالت خود نیاز به حمایت و کمک بزرگترها دارند.
عوامل و تاثیرات کمرویی کودکان
حدود 15 درصد از نوزادان با گرایش به کمرویی متولد میشوند. تحقیقات نشان داده است اگرچه عامل ژنتیک تاثیرگذار است، اما تمایل به کمرویی بسیار تحت تأثیر سبک ارتباط با مادر یا مراقب اصلی است.
1. اولین نشانههای تلاش کودک برای شناخت خود به عنوان موجودی جدا از مادر، در 4 ماهگی است؛ در صورتی که مادر مضطرب باشد او مانع این فاصله بسیار اندک حتی به اندازه یک رو بر گرداندن کودکش میشود. این واکنش مادر باعث احساس عدم خوداتکایی اولیه کودک به خودش میشود؛ به همین منوال با بزرگتر شدن میخواهد این جدایی را بیشتر تجربه کند و با توجه به اضطراب یا عدم تمایل مادر به جدا شدن کودک، کودک رفتارهای چسبنده به مادر نشان داده و به مرور اعتماد به نفس خود را در مواجهه با تجربههای جدید از دست خواهد داد.
2. مادری که تمایل زیادی به سریعتر مستقل شدن کودکش دارد، این میل مادر باعث میشود به مرحله بسیار حساس 6 ماهگی تا 3 سالگی کودک ضربه جبران ناپذیری وارد شود. در این دوره حساس کودک علاقه زیادی به جدا شدن از مادر دارد؛ اما در این مسیر بسیار حساس و آسیب پذیر، اگر کودک با تکالیف سنگین مواجه شود و یا در دور شدن از مادر احساس ناامنی کند برای مثال مادر بخواهد کودک زمان زیادی با خودش بازی کند، ممکن است بعد از سه سالگی علاقه خود را به کنجکاوی و ارتباط با چیزها و افراد جدید، از دست بدهد. در مواجه با چنین موقعیتهایی، احساس شرم و اضطراب زیادی را تجربه خواهد کرد.
3. کودکانی که در یک محیط کم تعامل و به دور از تجربههای جدید بزرگ میشوند، ممکن است مهارتهای ارتباطیشان ضعیف بماند و در برخورد با غریبهها و شرایط جدید احساس خجالت کنند. به همین دلیل بعد از 3 سالگی، کودکان نیاز به فضاهایی مثل مهد کودک برای ارتباط بیشتر با محیط دارند.
4. کودکان به ویژه بعد از 3 سالگی نسبت به عکس العمل دیگران در مقابل کارهایشان، بسیار حساس هستند؛ بنابراین اگر در این برهه زمانی مورد مسخره و یا سرزنش قرار بگیرند، در مراجل بعدی رشدشان زمان انجام کارها یا رفتارهای از قبل پیش بینی نشده و جدید، دچار تردید نسبت به تواناییهای خود میشوند.
5. والدین کمالگرایی که تحمل دیدن رفتار اشتباه کودک خود را ندارند و مرتباً در حال اصلاح و تذکر دادن به او هستند؛ در کودک خود احساس شرم و بیاعتمادی نسبت به خودش را ایجاد میکنند.
راهکار چیست؟
جدای از علت کمرویی کودکان، یک کودک خجالتی در موقعیتهای ناآشنا یا هنگام تعامل با دیگران مضطرب میشود. یک کودک خجالتی اگر احساس کند «در حال نمایش» است، مانند زمانی که با فرد جدیدی ملاقات میکند یا مجبور است در مقابل دیگران صحبت کند، به احتمال زیاد دچار استرس زیادی میشود. یک کودک خجالتی به جای اینکه به دیگری بپیوندد، خیلی راحتتر است که این عمل را از کناری تماشا کند. بیشتر کودکان گهگاه احساس خجالتی بودن میکنند، اما زندگی برخی از آنها به دلیل کمرویی کودکان به شدت محدود میشود. کودکانی که از خجالتی بودن شدید رنج میبرند، ممکن است در زمان بلوغ از آن خارج شوند یا ممکن است بزرگسالان خجالتی شوند. والدین میتوانند به فرزندان خود کمک کنند تا بر کمرویی خفیف غلبه کنند. در موارد شدید، کمک حرفهای نیاز است. در برخی موارد، کمرویی میتواند ناتوانکننده باشد. کودکان بسیار خجالتی اغلب به خوبی در کلاس و زمین بازی سازگار نمیشوند. هر چه این الگو بیشتر وجود داشته باشد، تغییر برای کودکان دشوارتر میشود.کمرویی میتواند به طور فزایندهای منجر به اجتناب هدفمند از محیطهای اجتماعی و کنارهگیری شود و در نهایت باعث ایجاد ناتوانی در عملکرد مؤثر به عنوان یک بزرگسال اجتماعی شود. اگر خجالتی بودن فرزند شما ناتوان کننده شود، ممکن است ناشی از اختلال اضطراب یا الگوی خلق و خوی او باشد. پس ارزیابی توسط یک متخصص سلامت روان کودک مفید خواهد بود.
آخرین اخبار
شناخته شدن و پذیرفته شدن؛ اصلیترین مطالبه بیماران پروانهای
کارشناس مددکاری اجتماعی گرایش...
1403-08-08
6 تا 15 درصد کودکان جهان دچار کمبود آهن هستند
امروزه کمبود آهن یکی از مشکلات...
1403-08-03
به حق کودکان بر آموزش در فضای سایبر احترام بگذاریم
امروزه برخورداری از آموزش و پر...
1403-07-23
کارگاه آموزشیتعاملی بر محور کتاب «سواد دیجیتال» برای والدین و کودکان
به کوشش انتشارات ذکر (کتابهای...
1403-07-17
استرس؛ اختلالی در سلامت کودکان
ما در برههای زندگی میکنیم ک...
1403-07-14