در گفت‌وگو با آزنیک مطرح شد

موسیقی کودک در ایران متولی ندارد/ هشدار درباره بحران تربیتی نسل آینده

پیروز ارجمند، آهنگساز و پژوهشگر موسیقی کودک و نوجوان، در گفت‌وگو با آزنیک با تأکید بر وضعیت بحرانی موسیقی کودک در ایران گفت: نبود آموزش تخصصی، ناآشنایی آهنگسازان با روان‌شناسی کودک و فقدان نهاد متولی، از مهم‌ترین چالش‌های امروز این حوزه است. او هشدار داد اگر موسیقی کودک جدی گرفته نشود، نسل آینده از هویت فرهنگی خود فاصله خواهد گرفت.

به گزارش پایگاه تحلیلی خبری آزنیک، پیروز ارجمند، آهنگساز و پژوهشگر موسیقی کودک و نوجوان، در گفت‌وگویی اختصاصی با تأکید بر وضعیت بحرانی موسیقی کودک در ایران گفت: نبود آموزش تخصصی، ناآشنایی آهنگسازان با روان‌شناسی کودک و فقدان نهاد متولی، از مهم‌ترین چالش‌های امروز این حوزه است. او هشدار داد اگر موسیقی کودک جدی گرفته نشود، نسل آینده از هویت فرهنگی خود فاصله خواهد گرفت.



آشنایی ناکافی آهنگسازان با روان‌شناسی کودک
پیروز ارجمند در آغاز گفت‌وگو با تأکید بر «بحران جدی موسیقی کودک در ایران» گفت:«بیشتر آهنگسازان امروز آشنایی کافی با مختصات موسیقی کودک ندارند. آن‌ها نه تحصیلات دانشگاهی در این حوزه دارند و نه از روان‌شناسی کودک و نوجوان شناخت درستی پیدا کرده‌اند. متأسفانه صرفِ تجربه شخصی یا علاقه به کار با کودکان باعث نمی‌شود کسی آهنگساز کودک محسوب شود.»

او افزود که این ناآگاهی باعث تولید آثاری کم‌عمق و غیرجذاب برای نسل کودک شده است؛ آثاری که با نیازهای روانی و فرهنگی کودکان هم‌خوانی ندارند.

نبود متولی و ساختار واحد در سیاست‌گذاری موسیقی کودک
این آهنگساز تأکید کرد:«ما در کشور متولی مشخصی برای موسیقی کودک نداریم. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، آموزش و پرورش، و صدا و سیما هرکدام به‌صورت جزیره‌ای عمل می‌کنند و خروجی‌ها متناسب با نیاز روز کودک نیستند. بخش خصوصی هم به دلیل نداشتن توجیه اقتصادی وارد این حوزه نمی‌شود.»

به گفته او، نبود نهاد پژوهشی و انجمن تخصصی برای موسیقی کودک، یکی از اصلی‌ترین دلایل عقب‌ماندگی این حوزه است.

گرایش کودکان به موسیقی بزرگسالانه
ارجمند در ادامه به تأثیر موسیقی بزرگسالان بر ذائقه کودکان اشاره کرد و گفت:«در نبود موسیقی کودک باکیفیت، کودکان ناخواسته به سمت موسیقی بزرگسالان می‌روند. موسیقی‌هایی که مفاهیم اجتماعی یا عاشقانه دارند و اصلاً برای درک ذهن کودک مناسب نیستند. وقتی خانواده‌ها در خانه موسیقی درست و متناسب پخش نمی‌کنند، طبیعی است که کودک به سمت آثار نامتناسب با سن خود کشیده می‌شود.»

اهمیت شعر، ملودی و ریتم در خلق موسیقی کودک
در پاسخ به این پرسش که هنگام خلق اثر برای کودک به چه مؤلفه‌هایی توجه می‌کند، ارجمند توضیح داد:
«هم زیبایی‌شناسی کودکانه و هم هدف فرهنگی و آموزشی باید در نظر گرفته شود. ملودی‌ها باید ساده، قابل‌خواندن و قابل‌درک باشند. ریتم‌ها نیز باید به‌گونه‌ای باشند که کودک بتواند با دست زدن همراهی کند. پیام‌های آموزشی بهتر است غیرمستقیم و در لایه‌های شعر گنجانده شوند.»

استفاده از موسیقی بومی در آثار کودکانه
او درباره پیوند موسیقی کودک با فرهنگ بومی گفت:
«در گذشته لالایی‌ها و بازی‌های کودکانه بخشی از زندگی روزمره کودکان بودند، اما امروز از بین رفته‌اند. با این حال می‌توان از ملودی‌های محلی و ساده مناطق مختلف مثل چهارمحال و بختیاری الهام گرفت و آن‌ها را برای کودکان بازآفرینی کرد. من خودم چنین تجربه‌ای داشته‌ام و نتایج مثبتی دیده‌ام.»

نبود انجمن تخصصی آهنگسازان کودک و نوجوان
به گفته ارجمند، یکی از ضعف‌های اصلی، فقدان انجمن رسمی در این حوزه است:«در حال حاضر انجمن موسیقی کودک و نوجوان وجود ندارد. اگر چنین نهادی متشکل از آهنگسازان، ترانه‌سرایان و تهیه‌کنندگان شکل بگیرد، می‌تواند کیفیت تولیدات را بالا ببرد و هماهنگی لازم را بین نهادهای فرهنگی ایجاد کند.»

راهکارهای افزایش دسترسی به آموزش موسیقی کودک
ارجمند در پاسخ به پرسشی درباره گرانی آموزشگاه‌ها و کمبود مدرسان گفت:«می‌توان از ظرفیت رسانه‌ها و پلتفرم‌های آموزشی مثل فیلیمو، نماوا یا شیدا استفاده کرد. تولید محتوای آموزشی رایگان برای خانواده‌ها و مدارس پیش‌دبستانی می‌تواند هم کیفیت را حفظ کند و هم دسترسی عمومی را افزایش دهد.»

هشدار درباره آینده نسل کودک و آلودگی شنیداری
در پایان این گفت‌وگو، پیروز ارجمند هشدار داد:
«جامعه ایران به سمت کهنسالی می‌رود، و در حالی‌که تعداد کودکان کمتر شده، آموزش موسیقی مناسب برای آن‌ها تقریباً وجود ندارد. اگر امروز به فکر نباشیم، در آینده با نسلی روبه‌رو می‌شویم که ذائقه شنیداری‌اش کاملاً از موسیقی فاخر جدا شده است. موسیقی کودک فقط سرگرمی نیست، بلکه ابزار تربیت، یادگیری مهارت و تقویت هویت فرهنگی است.»

پایان//