آزنیک گزارش می‌دهد

نویسندگان کودک و نوجوان؛ جزیره‌هایی جدا از هم در اقیانوس ادبیات

معصومه دهقان- با وجود انتشار آثار متعدد در حوزه کودک و نوجوان، برخی از فعالان این حوزه معتقدند که کیفیت آثار منتشرشده هنوز با نیازهای واقعی مخاطبان خردسال و نوجوان فاصله دارد. لیلا روشن نویسنده باسابقه ادبیات کودک، در گفت‌وگو با آزنیک، مهم‌ترین چالش این حوزه را «جزیره‌ای کار کردن» نویسندگان و فعالان این عرصه می‌داند.

به گفته روشن، برخلاف تصور عمومی، نوشتن برای کودکان و نوجوانان دشوارتر از نوشتن برای بزرگسالان است: «بچه‌ها بی‌رحم‌ترین خواننده‌ها هستند. اگر داستان از همان ابتدای کار نتواند جذبشان کند، خیلی زود کتاب را کنار می‌گذارند.» او معتقد است نویسندگان این حوزه باید بتوانند اثری خلق کنند که هم سرگرم‌کننده باشد و هم ارزش‌های آموزشی و تربیتی را در دل خود داشته باشد، بدون آنکه حالت نصیحت‌گونه پیدا کند.

روشن درباره جزیره‌ای بودن فعالیت‌ها توضیح می‌دهد: «ارتباط میان نویسندگان، تصویرگران، ناشران و حتی مربیان آموزشی بسیار کم است. همین باعث می‌شود که گاهی داستانی عالی منتشر شود اما تصویرگری آن با فضای اثر هم‌خوانی نداشته باشد یا محتوای آن با نیاز واقعی کودکان تطابق نداشته باشد.»

او راه‌حل را در ایجاد پل‌های ارتباطی و برگزاری کارگاه‌های مشترک میان نویسندگان، تصویرگران و مربیان می‌داند و تاکید می‌کند که «ادبیات کودک یک قاره است، اما ما هرکدام روی یک جزیره کوچک نشسته‌ایم. اگر پل نسازیم، این قاره هیچ‌گاه کامل دیده نخواهد شد.»

 این نویسنده همچنین به نقش جشنواره‌ها در ایجاد ارتباطات بیشتر میان فعالان حوزه کودک و نوجوان اشاره می‌کند: «برگزاری جشنواره‌ها و مراسم تقدیر می‌تواند فرصتی باشد برای دیدار و گفت‌وگو، اما اگر این برنامه‌ها صرفاً به اهدای جوایز محدود شود و به تبادل تجربه و همکاری‌های مشترک منجر نشود، اثر بلندمدتی بر بهبود وضعیت نخواهد داشت.» 

این نویسنده در پایان تأکید می‌کند که برای بهبود کیفیت تولیدات، لازم است نویسندگان با کودکان و مربیان آنها ارتباط مستقیم داشته باشند و بازخوردهای واقعی را پیش از انتشار کتاب دریافت کنند. به باور او، «برای بچه‌ها نوشتن یک بازی جدی است؛ اگر فقط بازی باشد، زود فراموش می‌شود و اگر فقط جدی باشد، هیچ‌وقت شروع نمی‌شود. هنر نویسنده در یافتن تعادل میان این دو است.»

پایان//