راهی برای عادت دادن کودکان به مطالعه؛

اثرات مثبت قصه‌خوانی برای کودکان را بشناسیم

معاون فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان چهارمحال و بختیاری گفت: قصه‌گویی برای بچه‌هایی که در سن دو تا هفت سالگی هستند عامل مؤثری برای عادت دادن آنها به مطالعه است.

به گزارش پایگاه تحلیلی خبری آزنیک، زهرا بابادی اظهار کرد: تحقیقات امروزی نشان می‌دهد که قصه‌گویی برای بچه‌هایی که فاصله سنی دو تا هفت سالگی را طی می‌کنند عامل مؤثری در جهت عادت دادن بچه‌ها به مطالعه است و در آینده از آن‌ها خوانندگانی خوب، تیزبین و ماهر می‌سازد.

وی تصریح کرد: قصه گویی یکی از ارکان ارزشمند فرهنگ و یک رسانه قدرتمند در انتقال تعالیم عالی دین و فرهنگ جامعه است درحقیقت قصه‌گویی در قامت یک رسانه می‌تواند ذهن و اندیشه مخاطب را درگیر کند، نکات اخلاقی، دینی و فرهنگی را به او بیاموزد، مهارت‌های کلامی و شنیداری فرد را تقویت کند و قدرت تخیل، تصویرسازی و خلاقیت را در او بهبود ببخشد و شخص را آماده زندگی اجتماعی کند.

معاون فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان چهارمحال و بختیاری افزود: قصه یکی از ابزارهای مهم تربیتی است که به صورت غیرمستقیم مفاهیم اخلاقی، اجتماعی، تربیتی و اخلاقی را به مخاطب آموزش می‌دهد، امروزه نیز با پیشرفت علم و تحقیقات علم روانشناسی ثابت شده است قصه درمانی می‌تواند در حل مشکلات یادگیری، اختلالات رفتاری، کاهش افسردگی، رشد اخلاقی و موفقیت در زندگی فرد نقش بسیار مهمی داشته باشد.

وی ادامه داد: والدین یا مربیان قصه‌گو باید سعی کنند با استفاده از حرکات بدن، تغییر لحن صدا، قصه‌های عکس‌دار، استفاده از عروسک شخصیت‌های قصه، سوال، پرسش و شریک بودن هر دو والد در قصه‌گویی داستان را جذاب و اثر گذارتر کنند.

بابادی عنوان کرد: ساخت داستان بر مبنای یک اتفاق آموزنده که کودک آن را درک کرده، ساخت قصه براساس نقاشی و کاردستی، ادامه دادن یک قصه یا ساخت قصه برای چند عکس متوالی می‌تواند در سنین مختلف پیام‌های آموزشی و تربیتی را به کودک منتقل کند.

معاون فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه قصه و کتابخوانی دو فعالیت فرهنگی بسیار نزدیک به هم هستند، اضافه کرد: در هر کتاب، قصه‌ای نهفته است که می‌تواند روح مخاطب را پرورش و تسکین دهد بنابراین تشویق کودکان به کتابخوانی از اهمیت بالایی برخوردار است در این مسیر والدین الگوهای بسیار ارزشمندی برای کودکان و نوجوانان به شمار می‌آیند که با در دست گرفتن کتاب و قصه گفتن یا قصه خواندن می‌توانند کودکان را به کتاب و مطالعه دعوت کنند.

وی تصریح کرد: کودکانی که والدین کتابخوانی داشته‌اند یا قصه‌های بیشتری از زبان والدین شنیده باشند بی شک به مطالعه و کتابخوانی علاقه بیشتری دارند، از قصه می‌توان برای آمادگی رفتن به مدرسه، افزایش علاقه کودک به علم‌آموزی و حتی آموزش‌های اولیه برای خواندن استفاده کرد اگر این تجربه خوشایند را با شادی، سرگرمی و استفاده از قهرمانان قصه‌هایی که بسیار پرتلاش و موفق هستند همراه کنیم تأثیر بیشتری در مخاطب خواهد داشت.

بابادی یادآور شد: کتاب‌هایی که با استفاده از خلاقیت‌های تصویری امکان شریک شدن کودک در خواندن قصه را مهیا می‌کنند در رشد فکری او تأثیر دو چندانی خواهند داشت.

معاون فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان چهارمحال و بختیاری بیان کرد: قصه وسیله‌ای است که می‌تواند فرزند را با بزرگ‌ترها همراه کرده، روابط عاطفی میان آن‌ها را تقویت کند درواقع زمانی که والدین برای کودک قصه می‌خوانند توجه و اعتماد او را به خود جلب کرده و با انتقال کودک به دنیای شادی و تخیل، زمینه رشد و تکامل ذهن او را فراهم می‌کنند.

قصه‌گویی به عنوان یک برنامه آرامش‌بخش و تأمین‌کننده بهداشت روانی است

وی افزود: قصه‌گویی به عنوان یک برنامه آرامش‌بخش و تأمین‌کننده بهداشت روانی و عاملی در جهت رشد تفکر، پیشرفت و سعادت انسان، به اندازه‌ای حائز اهمیت است که حتی در قرآن کریم به پیامبر اکرم (ص) سفارش شده، قصه‌ها را برای امتش بازگو کند بنابراین باید قصه‌گویی را همچون ایام گذشته در خانواده‌ها رواج داد.

بابادی ادامه داد: تحقیقات امروزی نشان می‌دهد که خواندن قصه با صدای بلند، قصه گفتن پیش از خواب و قصه‌گویی برای بچه‌هایی که فاصله سنی دو تا هفت سالگی را طی می‌کنند عامل مؤثری در جهت عادت دادن بچه‌ها به مطالعه است و در آینده از آن‌ها خوانندگانی خوب، تیزبین و ماهر می‌سازد.

معاون فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان چهارمحال و بختیاری با اشاره به تأثیر قصه‌گویی در حفظ تاریخ و حکایت‌های شفاهی، عنوان کرد: این حکایت‌ها در حقیقت منابع اصلی قصه‌گویی‌اند، قصه‌های بومی محلی هر منطقه نیز مادر ادبیات آن منطقه به شمار می‌آید چراکه نخستین قصه‌ها و اشعاری که کودکان می‌شنوند از فرهنگ همان محل قصه‌گویی سرچشمه می‌گیرد و حافظ فرهنگ شفاهی گذشتگان است.

وی اضافه کرد: برگزاری جشنواره قصه‌گویی نه تنها باعث حفظ و تقویت فرهنگ شفاهی گذشته خواهد شد بلکه باعث ترویج فرهنگ شفاهی روزگار حاضر نیز می‌شود و کار ارزشمندی است بنابراین باید به آن بهای ویژه‌ای داد.

بابادی تصریح کرد: افسانه‌های عامیانه و ادبیات شفاهی در قصه‌گویی اهمیت و جایگاه ویژه‌ای دارند، متل‌ها و افسانه‌ها آئینه تمام‌نمای تجربه‌های زندگی، سنت‌ها و رفتارهای مردم در تاریخ هستند و می‌توان گفت بیم‌ها و امیدها، کشمکش‌های انسان با طبیعت، با انسان‌های دیگر و با خود، در این بخش از ادبیات شفاهی بازتاب پیدا کرده است.

معاون فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان چهارمحال و بختیاری بیان کرد: کودکان و نوجوانان با شنیدن افسانه‌های عامیانه با فراز و نشیب‌های اساسی زندگی و راه‌های روبه رو شدن با آن‌ها آشنا می‌شوند، اگرچه امروز افسانه‌ها را خیال می‌پندارند، اما روزگاری آن‌ها بخشی از باورهای حقیقی انسان بوده‌اند که درونمایه این افسانه‌ها حاوی ریزترین و ژرف‌ترین مسائل تربیتی است.

وی افزود: ایران از اقوام متعدد با فرهنگ‌ها، خرده‌فرهنگ‌ها، گویش‌ها، زبان‌ها و لهجه‌های متفاوتی تشکیل شده که در جای جای این کشور پهناور گسترده‌اند و هر قوم، گنجینه‌ای غنی از ادبیات شفاهی و بومی در سینه خود پنهان دارد، قصه‌گویی بومی با توجه به خاستگاه اجتماعی که دارد آموزه‌های بومی، ارزش‌های قومی، دینی و گروهی را رواج می‌دهد که از طریق آن می‌توان به کشف خویشاوندی انسان و اقلیم همچنین چگونگی تأثیر طبیعت، جغرافیای تاریخی و پیدایش باورها و ارزش‌های بومی دست پیدا کرد.

پرداختن به قصه‌های بومی، امکانی مناسب و زیبا برای احیا و نگهداری فرهنگ‌های محلی است

بابادی با بیان اینکه پرداختن به قصه‌های بومی، امکانی مناسب و زیبا برای احیا و نگهداری فرهنگ‌های محلی است، ادامه داد: این خرده‌فرهنگ‌ها بخش‌های بزرگی از فرهنگ ملی را تشکیل می‌دهند و قصه‌گو با انتخاب قصه‌ای از فرهنگ گذشتگان به روایت پیشینه فرهنگ، آداب و رسوم اقوام و طوایفی می‌پردازد که ممکن است مخاطب با آن آشنایی زیادی نداشته باشد.

معاون فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان چهارمحال و بختیاری عنوان کرد: قصه‌گویی بومی به طور معمول به اسطوره‌ها و افسانه‌ها و شخصیت‌های آن منطقه و محل می‌پردازد و دستاوردهای تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، قومی و بومی منطقه را به زبانی شیرین و هنرمندانه بازگو می‌کند.

وی اضافه کرد: قصه‌گو می‌تواند میراث قومی، دگرگونی‌ها و چرخش‌های باوری، اعتقادی و اجتماعی منطقه‌ای را که در آن زندگی می‌کند به زبان و کلامش پژواک دهد و تاریخ شگفت‌آور فرهنگی و اعتقادی کنش‌ها، اعتقادات، آرمان‌ها واقعیت‌های زندگی، باورها، ارزش‌ها، ناکامی‌ها، آرزوهای نایافته و هنجارها و… را برای مخاطب بازگو کند.

بابادی تصریح کرد: رشد فزاینده تکنولوژی در دنیای امروز و تغییر در روند زندگی مردم و خانواده‌های سنتی، بسیاری از باورها، افسانه‌ها و آئین‌های بومی را از ذهن و دنیای کودک و نوجوان امروز دور کرده و آنان را با این موارد مهم غریبه و ناآشنا کرده است از این رو احیای این سنت دیرینه را باید ارگان‌های فرهنگی به عهده بگیرند و با برگزاری گردهمایی‌ها، جشنواره‌ها و برپایی مکان‌های خاص قصه‌گویی، کودکان و نوجوانان را با فرهنگ و تاریخ و پیشینه قومی بومی آشنا کنند.

معاون فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان چهارمحال و بختیاری یادآور شد: یکی از مهم‌ترین و در عین حال قدیمی‌ترین شیوه‌های انتقال فرهنگ به کودکان و نوجوانان قصه‌گویی است که می‌تواند میان آن‌ها و پیشینه فرهنگ بومی محلی‌شان پیوندی عمیق و ریشه‌دار برقرارک ند.

وی با اشاره به اقدامات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در جهت گسترش قصه‌گویی، بیان کرد: این کانون با اجرای فعالیت قصه‌گویی به عنوان یک ابزار مهم فرهنگی در مراکز فرهنگی هنری و جشنواره‌ها، مخاطبان خود را با فرهنگ و تاریخ دیرینه این مرز و بوم آشنا ساخته و در این راه پرشیب و فراز موفق هم بوده است.

بابادی در پایان خاطرنشان کرد: در بیست و پنجمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی ۱۸۴۶ نفر از استان چهارمحال و بختیاری در بخش‌های مختلف ملی، آئینی سنتی و ۹۰ ثانیه‌ای، سردار سلیمانی، نیروی انتظامی و قصه‌های غزه شرکت داشتند که از این تعداد ۱۵ نفر به مرحله‌ی منطقه‌ای راه پیدا کردند.

انتهای پیام//