آزنیک گزارش می‌دهد

تاب‌آوری نوجوانان در سراشیبی؛ هشدار جدی روانشناسان

آمارهای جهانی و ملی نشان می‌دهد که فشار روانی و اجتماعی بر نوجوانان در سال‌های اخیر به شکل چشمگیری افزایش یافته است. کارشناسان هشدار می‌دهند که آموزش مهارت‌های تاب‌آوری می‌تواند مهم‌ترین سپر دفاعی در برابر افسردگی، اضطراب و آسیب‌های اجتماعی نسل آینده باشد.

به گزارش پایگاه تحلیلی خبری آزنیک، نتایج پژوهش‌های بین‌المللی حاکی از آن است که بیش از ۳۲ درصد نوجوانان در سراسر جهان حداقل یک‌بار در سال گذشته علائم افسردگی یا اضطراب را تجربه کرده‌اند. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، از هر هفت نوجوان یک نفر به مشکلات روانی جدی دچار است که در صورت عدم مداخله، می‌تواند تا بزرگسالی ادامه یابد.

در ایران نیز آمارهای منتشرشده از سوی دفتر مشاوره وزارت آموزش‌وپرورش نشان می‌دهد که میزان مراجعات دانش‌آموزان به مراکز مشاوره به دلیل مشکلات روانی طی سه سال گذشته بیش از ۴۰ درصد افزایش داشته است. این روند، کارشناسان را بر آن داشته تا بر ضرورت آموزش مهارت‌های تاب‌آوری تأکید کنند.

دکتر سحر رادمنش، روانشناس کودک و نوجوان، می‌گوید: «تاب‌آوری یعنی توانایی بازگشت به تعادل پس از تجربه بحران یا فشار روانی. نوجوانی که این مهارت را یاد گرفته باشد، نه‌تنها از مشکلات فرار نمی‌کند بلکه یاد می‌گیرد آنها را مدیریت و حل کند.»

او افزود: «تحقیقات نشان داده است که آموزش تاب‌آوری می‌تواند تا ۵۰ درصد خطر ابتلا به افسردگی را در نوجوانان کاهش دهد. اما این آموزش نیازمند همکاری خانواده، مدرسه و رسانه‌هاست.»

مدرسه، حلقه گمشده تاب‌آوری

کارشناسان آموزش‌وپرورش معتقدند که مدارس می‌توانند نقش کلیدی در تقویت این مهارت ایفا کنند. مریم خدادادی، کارشناس مشاوره مدارس، می‌گوید: «با برگزاری کارگاه‌های گروهی، آموزش مدیریت هیجان، مهارت حل تعارض و ایجاد فرصت برای تصمیم‌گیری‌های جمعی، می‌توان محیطی امن و حمایتگر برای رشد روانی نوجوانان فراهم کرد.»

بر اساس داده‌های یونیسف، برنامه‌های آموزش مهارت‌های زندگی که شامل تاب‌آوری هم می‌شود، در کشورهای پیشرو باعث شده شاخص شادی نوجوانان تا ۲۰ درصد بهبود یابد و آمار ترک تحصیل نیز کاهش پیدا کند.

نقش خانواده در ساختن نسل مقاوم

به گفته کارشناسان، خانواده نخستین محیطی است که تاب‌آوری در آن شکل می‌گیرد. گفت‌وگوی صمیمانه، گوش دادن بدون قضاوت، پذیرش احساسات نوجوان و تشویق به یافتن راه‌حل‌های خلاقانه از جمله اقداماتی است که می‌تواند نوجوان را برای مقابله با بحران‌ها توانمند کند.

دکتر رادمنش در پایان تأکید کرد: «تاب‌آوری مهارتی است که با تمرین روزانه و تجربه تقویت می‌شود. اگر امروز سرمایه‌گذاری کنیم، فردا نسلی خواهیم داشت که در برابر طوفان‌های زندگی نه‌تنها خم نمی‌شود بلکه مسیر را ادامه می‌دهد.»

پایان//