در گفت‌وگو با آزنیک مطرح شد

«کتاب خوب همیشه مخاطبش را پیدا می‌کند»

نیلوفر تیموریان مدیر انتشارات ایران‌بان با بیان اینکه نشر کودک و نوجوان در ایران همچنان پویا و زنده است، از چالش‌های مهم این حوزه گفت و تأکید کرد که با وجود همه سختی‌ها، کتاب‌های ارزشمند همیشه راه خود را به خانه‌های کودکان پیدا می‌کنند.

به گزارش پایگاه تحلیلی خبری آزنیک، نیلوفر تیموریان مدیر انتشارات ایران‌بان با بیان اینکه نشر کودک و نوجوان در ایران همچنان پویا و زنده است، از چالش‌های مهم این حوزه گفت و تأکید کرد که با وجود همه سختی‌ها، کتاب‌های ارزشمند همیشه راه خود را به خانه‌های کودکان پیدا می‌کنند.

او با اشاره به سال‌های فعالیت خود در این حوزه می‌گوید:«همیشه احساس کرده‌ام که نشر کودک در ایران زنده و پویاست، هرچند با چالش‌های زیادی روبه‌رو است. از یک‌سو نویسندگان، تصویرگران و مترجمان بسیار توانمندی داریم که با عشق و خلاقیت کار می‌کنند، اما از سوی دیگر مشکلات اقتصادی، هزینه بالای چاپ و کاهش قدرت خرید خانواده‌ها بر بازار کتاب تأثیر گذاشته است.»

با این وجود، او تجربه‌ی انتشارات ایران‌بان را مثبت می‌داند:«اگر کتاب خوب منتشر شود، مخاطب خودش را پیدا می‌کند. خانواده‌ها و معلمان هنوز به کتاب باکیفیت اهمیت می‌دهند و این امیدبخش است. خوشبختانه نسل تازه‌ای از نویسندگان و تصویرگران در حال ظهور است که نگاهشان هم ایرانی است و هم جهانی.»

نبود حمایت از نهادهای رسمی؛ «کتاب‌ها برای ناشران خاص خریداری می‌شود»

تیموریان در پاسخ به سؤال مربوط به خرید کتاب از سوی نهادهای فرهنگی اظهار داشت:«از کانون پرورش فکری، شهرداری و آموزش‌وپرورش هیچ حمایتی دریافت نمی‌کنیم. بارها شده کتاب‌ برده‌ایم اما خریداری نشده. می‌گوییم این‌ها برای یک‌سری ناشرهای خاص خودشان است و در واقع جوایز به همان‌ها تعلق می‌گیرد. شرایط به‌گونه‌ای شده که دیگر حتی نمونه کتاب هم برایشان نمی‌فرستیم.»

هجوم سرمایه‌های غیرتخصصی و بحران نبود کپی‌رایت

مدیر ایران‌بان یکی از مشکلات اصلی امروز بازار کتاب کودک را ورود سرمایه‌های صرفاً اقتصادی و بی‌توجهی به محتوا دانست:«خیلی‌ها با سرمایه خیلی زیاد وارد بازار شدند و بازار را به دست گرفته‌اند. کتاب‌هایی تولید می‌کنند که ممکن است از نظر محتوا چنگی به دل نزنند. نبود کپی‌رایت باعث شده از یک کتاب چندین ترجمه منتشر شود.»

او روند تکرار عناوین را این‌گونه توضیح داد:«خیلی‌ها کمین کرده‌اند که ببینند چه کتابی چاپ می‌شود و پرفروش است، همان را منتشر کنند. اگر تعداد کتاب کودک در ایران زیاد است، دلیلش تنوع نیست؛ دلیلش کتاب‌سازی و داشتن چند ناشر برای یک عنوان است.»

تیموریان تأکید می‌کند:«اگر وزارت ارشاد بتواند حمایتی بکند و این جریان به صورت اخلاق‌مدار انجام شود، کتاب‌ها قطعاً کیفیت محتوایی بهتری خواهند داشت.»

لزوم حمایت فرهنگی: «بن کتاب برای هر کودک ایرانی»

او سیاست‌گذاری فرهنگی را عاملی مهم در ایجاد فرهنگ مطالعه می‌داند:«در کشورهای پیشرفته فرزندان خانواده‌ها بن فرهنگی دارند و می‌توانند با آن کالای فرهنگی مثل سینما، تئاتر یا کتاب تهیه کنند. اگر این اتفاق برای فرزندان ایران هم بیفتد، خیلی مبارک است.»

او درباره تأثیرات مثبت چنین اقدامی گفت:«کتابخانه‌ها خیلی از کتاب‌ها را ندارند و کتاب‌ها از طریق نهادها انتخاب می‌شود؛ شاید اصلاً مورد علاقه بچه‌ها نباشد. اما اگر بن کتاب ماهیانه تعلق بگیرد، کودکان می‌توانند حداقل ماهی یک کتاب که دوست دارند تهیه کنند.»

سیاست ایران‌بان در ترجمه: تبادل فرهنگی با حفظ عرف ایرانی

بخش زیادی از کتاب‌های ایران‌بان ترجمه هستند. تیموریان می‌گوید:«ترجمه یعنی تبادل فرهنگی. بچه‌ها باید از طریق کتاب با فرهنگ‌های دیگر آشنا شوند. بومی‌سازی به این معنا نیست که بخواهیم آداب آن‌ها یا نوع غذاهایشان را تغییر دهیم.»

اما او تفاوت میان ژانرها را توضیح می‌دهد:«در کتاب‌های روان‌شناسی ممکن است برخی اصلاحات انجام دهیم تا با خانواده‌های ایرانی هماهنگ باشد. مثلاً در ایران دو جوان ازدواج سفید ندارند و باید رسمی وارد زندگی بشوند. پس اگر کتابی اشاره به چنین رابطه‌ای داشته باشد، آن را به زن و شوهر رسمی تبدیل می‌کنیم. اما در ادبیات، کتاب را نمی‌سازیم و محتوای اصلی حفظ می‌شود.»

پایان//