آزنیک، گزارش می‌دهد؛

چگونگی برخورد با کودکان پیش‌ فعال/ ابتلا به اختلال پیش فعالی مانع از بروز استعداد نمی‌شود

به گزارش پایگاه تحلیلی خبری آزنیک، کودکان مبتلا به بیش فعالی (ADHD) با ویژگی‌هایی مانند اعتماد‌به ‌نفس پایین، عملکرد ضعیف در مدرسه و روابط آشفته شناخته می‌شوند. این علائم گاهی با افزایش سن کاهش پیدا می‌کند، اما به‌طور کلی کودک ADHD ممکن است به خاطر داشتن هوش زیاد، دائما با چالش‌های مختلفی روبه‌رو شود. در ادامه به جزییات بیشتر در اینباره می‌پردازیم.

ADHD  نشان دهنده یک تفاوت عملکردی در مغز است

تربیت کودکی که دچار اختلال بیش فعالی و کمبود توجه است، چالش‌های خاص خود را دارد. هیچ قانون سفت و سختی وجود ندارد، زیرا ADHD می تواند شدت و علائم مختلفی داشته باشد. با این حال، کودکان می‌توانند از روش‌های فردمحور یا درمان‌های شخصی‌سازی شده بهره‌مند شوند.

ADHDمی‌تواند سبب شود کودک کنترل تکانش ضعیفی داشته باشد که منجر به رفتارهای چالش برانگیز یا نامناسب شود. اما یک گام مهم برای والدین این است که بپذیرند ADHD به طور ساده نشان‌دهنده یک تفاوت عملکردی در مغز است. این بدان معنا نیست که کودک آنها نمی‌تواند درست و غلط را یاد بگیرد، بلکه ممکن است لازم باشد آنها راه‌های دیگری برای کمک به کودک خود در ایجاد رفتارهای مثبت پیدا کنند.

والدین و مراقبان باید شیوه‌های تعامل خود با کودک را تطبیق دهند. این شامل گفتار، اشارات، زبان عاطفی و محیط جسمی است.

برای کودک مبتلا به ADHD، ثبات بسیار حیاتی است. با استفاده از رویکرد حمایتی و ساختارمند می‌توان رفتارهای چالش برانگیز را محدود کرد و استعدادهای کودک را شکوفا کرد.

 تعیین حدومرزهای واضح برای کودکان پیش فعال

چندی قبل، مینو میری، دکترای روانشناسی بالینی، در اینباره اظهار کرد: دانش آموزان بیش‌فعال نیز سایر دانش آموزان دارای استعدادها و توانایی‌های منحصربه‌فردی هستند و والدین نباید فکر کنند که ابتلا به این اختلال مانع از بروز استعداد آن‌ها می‌شود، بلکه دانش آموز باید مهارت‌ها و استعدادهای خود را در زمینه‌ی‌های دیگری مانند هنری، ورزشی، فنی و غیره شکوفا کند و بدانید که دانش آموزان بیش‌فعال هم انسان‌های موفقی خواهند شد.

وی، با بیان اینکه برای مدیریت بیش فعالی فرزندان، تعیین حدومرزهای واضح مهم است، گفت: این مرزها می‌تواند مربوط به حرکت بیش‌ازحد، حرف زدن زیاد یا سایر رفتارهای بیش‌فعال باشد لذا به فرزندان بگویید این مرزها چیست و چرا باید به آن‌ها احترام بگذارد.

توصیه‌هایی به والدین

برنامه ریزی روزانه داشته باشید

روز را طوری برنامه ریزی کنید که فرزندتان بداند دقیقاً چه کاری باید انجام دهد و شما چه انتظاری از او دارید. داشتن یک برنامه منظم، دقیق و با جزئیات می‌تواند در نحوه کنار آمدن کودک مبتلا به ADHD با زندگی روزمره تفاوت چشم‌گیری ایجاد کند.

مرزهای مشخص رفتاری تعیین کنید

باید کودک را متوجه کرده‌باشیم که رفتار صحیح و مورد انتظار ما چیست. یا کدام رفتارها نباید از او سر بزند. سپس رفتار مثبت را با تمجید یا پاداش فوری تقویت می‌کنیم و اگر کودک زمانی از مرزهای رفتاری که تعیین کرده‌ایم عبور کند، پیامدهای کارش را باید ببیند. باید پیامدهای قابل اجرا درنظر گرفته باشید و حتماً به صورت مداوم تشویق یا پیامدهای منفی را در رفتار با کودک اجرا کنید.

از او واضح تعریف و تمجید کنید

وقتی می‌خواهید از کار مثبت فرزندتان تعریف کنید، به جای این‎که به صورت کلی بگویید «آفرین که کار خوب کردی.» ، این “کار خوب” را برای او معنی کنید! بگویید «آفرین که لباس‌هات رو تا کردی، ممنونم.»

این کار کودک شما را آگاه می‌کند که شما از او خوشحالید و همچنین می‎داند که چرا خوش‌حالید؛ درنتیجه احتمالاً دفعات بعدی باز هم تلاش می‎کند که لباس‎ها را تا کند.

دستورالعمل بدهید!

می‎خواهید کیک بپزید. فرض کنید روی جعبه‏ ی پودر کیک نوشته شده: «کیک بپزید.» و هیچ دستورالعمل دیگری داده نشده. می‌توانید بدون دستورالعمل آن کیک را بپزید؟ 

اگر از فرزندتان می خواهید کاری انجام دهد، باید مثل دستورالعمل تهیه‏ ی یک غذا، به او دستورات کوتاه بدهید و حرفتان را دقیق بزنید. 

به جای اینکه به کودک بگویید: «اتاق خوابت رو مرتب کن.» (کیک بپز!)  

بگویید: « لطفاً اسباب بازی‌هات رو توی کمد بگذار و کتاب‏هات رو توی قفسه بگذار.» (سه تخم مرغ در پودرکیک مخلوط کنید،…)

این کار باعث واضح‎تر شدن کاری که کودک باید انجام دهد می‌شود و احتمالاً کودک در انجام آن کار موفق می‎شود و فرصتی برای تشویق شدن و تحسین و تمجید پیدا می‎کند. یک پایان خوش!

تابلوی امتیازات داشته باشید

روی تابلوی امتیازات به رفتار خوب کودک امتیاز بدهید.

مثلاً وقتی با فرزندتان خرید رفتید و او رفتار خوبی نشان داد، روی تابلوی امتیازات به او یک ستاره، استیکر و… بدهید.

فرزندتان را در آماده‌سازی تابلو و امتیازدهی درگیر کنید و اجازه دهید خودش هم درمورد امتیازدهی و جایزه‌ی نهایی امتیازات نظر بدهد.

این تابلوها نیاز به تغییرات منظم دارد تا خسته کننده نشود. 

به موقع دست به کار شوید

در رفتار کودکتان مراقب علائم هشدار باشید. اگر به نظر رسید که بیش از حد تحریک شده و در حال از دست دادن کنترل خود است یا اگر احساس کردید کودک ناامید و سرخورده شده، دست به کار شوید و مداخله کنید.

در صورت امکان با دور کردن کودک از موقعیتی که برای او احساس ناخوشایند ایجاد کرده، حواس کودک را پرت کنید. این کار احتمالاً آن‌ها را آرام می‌کند.

موقعیت های اجتماعی لذت‌بخش ایجاد کنید

حضور کودک بیش فعال در جمع و کنترل رفتار او برای خودش و والدین چالش برانگیز است. با این حال چگونه موقعیت‌های اجتماعی را برای کودکان بیش فعال به شکل مطلوبی ایجاد کنیم؟

• موقعیت های اجتماعی را کوتاه و لذت بخش نگه دارید. 
• دوستان کودکتان را برای بازی دعوت کنید، اما زمان بازی را کوتاه نگه دارید تا فرزندتان کنترل خود را از دست ندهد. 
• وقتی فرزندتان احساس خستگی یا گرسنگی می کند، مثلاً بعد از یک روز در مدرسه، این برنامه‌ها را ترتیب ندهید.

حواستان به تغذیه کودک بیش فعال جمع باشد

مراقب تغذیه فرزندتان باشید. اگر کودک شما پس از خوردن غذاهای خاصی که ممکن است حاوی مواد افزودنی یا کافئین باشد، علائم بیش فعالی را بیشتر نشان می‌دهد، یادداشتی از آن غذاها داشته باشید و آن‌ها را با پزشکتان در میان بگذارید که درمورد مصرف یا منع مصرف آن‌ها تصمیم گیری کنید.